Welke factoren hebben een positief effect op je looptijden, welke factoren benadelen je prestaties en hoe groot is hun effect? Bekijk het overzicht in de ‘Het Geheim van Hardlopen’-rubriek!

We hebben in eerdere columns de invloed van vele factoren op de loopprestaties geanalyseerd. Hierbij hebben we de nadruk gelegd op de factoren waar aan ‘gerekend’ kan worden. Dat betekent dat we gekeken hebben naar die factoren waarvan:

1. wetenschappelijk bewezen is dat ze ook daadwerkelijk een significante invloed hebben op de prestatie bij hardlopen
2. we met een wiskundig model die invloed ook kunnen uitrekenen

Uiteraard kan niet alles kan op deze manier uitgerekend worden. Zo zijn er factoren waarvan de invloed wetenschappelijk niet of nog niet bewezen is. Dit geldt onder meer voor vrijwel alle voedingsproducten, met de volgende uitzonderingen:

• het stapelen van koolhydraten voor de marathon en de inname van koolhydraten tijdens de marathon
• de inname van cafeïne 1 uur voor de wedstrijd
• het gebruik van vitamines en mineralen indien men leidt aan specifieke deficiëntieziekten als bloedarmoede, Engelse ziekte, krop en dergelijke

Ook zijn er factoren waarvan de invloed zo klein is dat het vrijwel onmogelijk is om die experimenteel aan te tonen, zoals de invloed van voedingssupplementen. Tenslotte zijn er factoren waarvoor het lastig of onmogelijk is om ze met een wiskundig model te beschrijven, zoals de wedstrijdmentaliteit van iemand en de vorm van de dag.

De factoren die we niet of nog niet kunnen kwantificeren beschouwen we vooralsnog als de ‘mythes van het lopen’. Deze komen later aan de orde.

De onderstaande tabel geeft een overzicht van de factoren die je prestatie bepalen, in volgorde van een groot naar een klein effect hebben we aangegeven wat deze factoren voor de Marathon Man zouden betekenen. De Marathon Man is het voorbeeld die we regelmatig in onze columns gebruiken. Hij weegt 70 kg en loopt de marathon in 3:30.

Talent

Zoals wel te verwachten was heeft talent de allergrootste invloed. Er zijn nu eenmaal mensen die als loper geboren worden en zonder noemenswaardige training een 10 km onder de 35 minuten lopen, terwijl dit voor de minder begaafden onder ons ook na jaren training een onbereikbare grens is.

Leeftijd

Na talent is leeftijd de belangrijkste factor. Atletiekwedstrijden kennen daarom meestal een indeling naar leeftijdsklasse.

Training en gewicht

Het goede nieuws is dat training de volgende factor van betekenis is, dus we kunnen door hard en goed te trainen flink kunnen verbeteren. Zeker als we dit doen in combinatie met afvallen tot een gezond afgetraind gewicht. Afvallen heeft an sich ook een zeer groot effect op de loopprestaties.

Doping

Dan komt het slechte nieuws want bloeddoping en EPO hebben ook een zeer groot effect, zelfs duidelijk meer dan alle andere factoren. Dit verklaart wel hoe moeizaam de strijd tegen doping is en sommige sporters helaas blijven proberen doping te gebruiken.

In de figuren hebben we de invloedsfactoren op een andere wijze geordend, namelijk op positieve en negatieve factoren.

Negatieve effecten

De factoren die een negatief effect op onze tijden hebben zijn onder meer het ouder worden, geslacht (vrouwen t.o.v. mannen), warm weer, heuvels en harde wind.

Positieve effecten

De factoren die een positief effect op onze tijden hebben zijn onder meer training, afvallen, KH-stapelen en inname, loopefficiency, uithoudingsvermogen, race strategie, hoogtestage, hazen, wedstrijdmentaliteit, wedstrijdschoenen, N2-tent, gebruik cafeïne en doping.

In de literatuur lazen we een uitspraak die mooi weergeeft wat het grootste positieve effect geeft: “To be a great runner you have to select your parents carefully”. Uiteraard kunnen we dit en ook onze leeftijd en ons geslacht niet veranderen in de zin dat we dan betere loopprestaties realiseren. We kunnen wel proberen om de positieve factoren zoveel mogelijk uit te nutten door bijvoorbeeld training, hoogte stage, gebruik te maken van hazen. De negatieve effecten van het parcours en het weer kunnen we niet vermijden, maar we kunnen de gevolgen wel uitrekenen, zoals te lezen is in Het Geheim van Hardlopen.

Je kunt het effect van alle factoren op je eigen tijden berekenen met onze calculator op de website www.hetGeheimvanHardlopen.be. Het boek is nu ook verkrijgbaar als e-book.

Dit artikel werd mogelijk gemaakt door Hans van Dijk en Ron van Megen.